تومور کلیه یکی از ۱۰ بیماری خطرناکی است که بین سنین ۵۰ تا ۷۰ سالگی شایع تر است و از شایعترین بیماریهای سرطانی است که ۲ تا ۴ درصد بیماریهای بدخیم سرطان راشامل میشود و در قسمت اورولوژی یکی از ۳ بیماری مهم است.، تومور کلیه بیماری است که مردان بیشتر از زنان (۶۰ درصد) به آن مبتلا می شوند.
مصرف دخانیات همانند سیگار نقش بزرگی در ایجاد آن دارد. نخستین نشانهی آن معمولاً وجود خون در ادرار است که در این موقع پزشک با انجام سونوگرافی به وجود تومور پی میبرد.بیماری با پیدایش درد در پهلوها و احساس درد در شکم همراه است. اغلب معالجه آن با برداشتن کامل کلیه است. راههای معالجه دیگری اغلب احتیاج نیست.
علت سرطان کلیه
سلولهای سرطانی در همه انسانها وجود دارد که بهخودی خود میمیرند یا اینکه تحت تأثیر سیستم ایمنی بدن، اثر مخرب خود را از دست می دهند. نقش مهم در مرگ خودبهخود سلولهای سرطانی را سلول مرگ از قبل طراحی شدهای( آپوپتوزه ) انجاممی دهد.
اینکه چرا برخی سلولهای سرطانی، با این وجود باقیمانده و تکثیر می یابند مشخص نیست. مطمئناً علت مشخصی سبب آن نمی شود، بلکه فاکتورهای پیچیده ای با همدیگر ادغام شده و به سرطان منجر میشوند.
. مصرف دخانیات (سیگار) در ایجادسرطان کلیه رل بزرگی دارد.(۲۵ تا ۳۰ درصد)
. اضافه وزن بهخصوص در زنان
. اشتغال به کارهایی که در معرض تماس با پنبه نسوز و کادمیوم هستند
. در بیماران دیالیزی، امکان ابتلا به سرطان کلیه، به علت ایجاد کیستهای زیاد، ۳۰ برابر است که حدود ۶ درصد این افراد به مرور زمان به سرطان کلیه مبتلا میشوند.
. پیوند کلیه در افراد، احتمال سرطان کلیه را افزایش میدهد.
. عوامل ژنی بهندرت اتفاق افتاده(۱درصد) که اغلب زود و در هر ۲ کلیه ایجاد میشود.
پیشگیری
از مصرف دخانیات خودداری کنید.
رژیم غذایی مناسب و سالم
علائم
. درد پهلوها یا یک پهلو
. خون در ادرار
. احساس فشار در شکم
. پر فشاری خون
. تب
. خستگی سردرد
. لاغر شدن
. کاهش توانایی بدن
البته هر کدام از این علائم میتواند نشانه بیماریهای دیگری باشند.
راههای شناخت آن
. سونوگرافی
با سونوگرافی کیست و تومور تشخیص داده میشود.
. سی تی اسکن که همراه با داروی بیهوشی بوده و نوع بدخیم یاخوشخیم آن معلوم میشود.
. تستهای آزمایشگاهی( آزمایش ادرار و خون)
وقتی معلوم شد که توموراست، مرحله بعدی تشخیص اینکه به استخوان زده یا نه؟
سپس عملکرد کلیهها بررسی میشود. با انجام آنژیوگرافی، مویرگهای خونی بررسی
می شود. سونوگرافی از شکم نشان می دهد که آیا به کبد نیز گسترش یافته؟
عکسبرداری از سینهها نشان میدهد که آیا ریهها نیز درگیر شدهاند؟
بهندرت سی تی اسکن از مغز لازم است.
تنها با نمونهبرداری پس از عمل و آزمایشهای پاتولوژی عمق تومور آشکار میشود
که آیا بافت لنفاوی و یا سایر اعضای بدن درگیر شده یا نه؟
شانس بهبودی
متفاوت بوده و هرچه زودتر شناخته شود شانس بهبودی بالاتر است. (تا ۹۵درصد)
عمل
در چگونگی عمل و نحوه آن، وضعیت بیمار، سن او ، اینکه تومور در یک کلیه است یا هر دو کلیه و اگر در یک کلیه است عملکرد کلیهی دیگر چگونه است، نقش مهمی دارد.
معمولاً کلیه درگیر با تومور را بهطور کلی درآورده و ماهیچه های نزدیک و بافت لنفاوی مجاور آن را نیز . اگر هر دو کلیه دچار تومور هستند و یا فرد دارای یک کلیه است و دچار تومور شده، پزشکان سعی می کنند تومور و قسمتهایی از کلیه را درآورند بهگونهای که عملکرد کلیه باقی بماند.
عمل با بیهوشی کامل انجام میشود.ریسک عمل ۲ تا ۳ درصد است.
مراقبتهای بالینی پس از عمل
در روزهای نخست پس از عمل ، اغلب چای نوشیده میشود و وقتی رودهها دوباره عملکرد خود را بدست آورند ، (۳ تا ۴ روز پس از عمل) غذاهای راحت و سبک به بیمار داده میشود.شیمی درمانی معمولاً در این بیماری موثر نیست اما در موارد وخیم آن به همراه ایمن تراپی انجام میشود.
در نوع شدید آن که به استخوان زده، کاهش کلسیم در استخوان و افزایش آن در خون دیده می شود همراه با تشنگی زیاد، تهوع، استفراغ، لرزش ماهیچه ها ، یبوست و فراموشی.میتواند با کما و اختلال در ضربان قلب همراه شود.اغلب به بیمار توصیه می شود که نوشیدنی زیادی بنوشد و نمکهای متعددی بخورد.
در کنار راههای متعددی که برای درمان سرطان وجود دارد، تغذیه نقش بسیار مهمی دارد.روزه و یا کم خوری بسیار خطرناک است و سیستم ایمنی بدن را ضعیف می کند. با ترک سیگار ، امکان برگشت مجدد بیماری کم می شود.
به بیمار توصیه می شود خود را منزوی نکند.
تا ۳ سال پس از عمل ، توصیه میشود هر ۳ ماه یکبار، همهی آزمایشهای لازم را انجام دهد تا خدای نکرده از برگشت سرطان ، آگاه شود.از سال سوم هر ۶ ما یک بار و پس از چند سال ، سالی یک بار کافی است.
در حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد افراد سرطان کلیه مجدداً آشکار میشود. در۶۰ تا ۷۰ درصد آنها در ۲ سال نخست بروز کرده و در افرادی هم پس از ۱۵ سال بروز میکند.
بطور کلی شانس بهبودی کامل یا ۱۰۰درصد زیاد نیست.
اقدامات پرستاری پس از عمل جراحی
- بعد از عمل جراحی احتمال خونریزی در همان روز اول و حتی 8-12 روز پس از عمل وجود دارد از همینرو وجود هر گونه خونریزی و خون روشن در ادرار باید سریعاً گزارش شود.
- تسکین درد بیمار به خصوص در روزهای اول پس از عمل با استفاده از داروهای مسکن تجویز شده و روشهای غیر دارویی مانند گرمادرمانی، ماساژ، انحراف فکر، تمرینهای ریلکسیشن بسیار حایز اهمیت است.
- بیماران به علت درد محل عمل از انجام سرفه و تنفس عمیق جلوگیری میکنند که باید به بیمار آموزش داد محل عمل را با استفاده از دست و یا بالش حمایت کند و سپس نسبت به سرفه و نفس عمیق اقدام کند. به بیمار کمک شود تا مکرراً تغییر وضعیت بدهد و نحوه استفاده از اسپیرومتری تشویقی را به بیمار آموزش بدهید. به بیمار کمک کنید تا هر چه سریعتر پس از عمل راه برود. انجام اقدامات فوق پس از عمل برای جلوگیری از آتلکتازی و عوارض ریوی اهمیت دارد.
- به اندازه کافی مایعات مصرف و مقدار مصرف و دفع مایعات دقیقاً کنترل شود. به رنگ، بو و حجم ادرار توجه داشته و هر یافته غیر طبیعی را گزارش کنید.
- بیماران پس از عمل ممکن است درنهایی داشته باشند که باید مطمئن شد جریان درنها برقرار است و توسط لخته خون مسدود نشده باشد، از دستکاری محل درنها اجتناب شود، و بههنگام راه رفتن بیمار برای جلوگیری از جابجایی و خارج شدن درنها بیمار را حمایت کنید.
- غالباً پس از عمل آنتی بیوتیک داده می|شود که باید سر ساعت مصرف شوند.
رژیم غذایی
رژیم غذایی کم پروتئین داشته باشید. به علت محدودیتهای غذایی، ممکن است مصرف مکملهای ویتامینی و معدنی متعدد ضرورت داشته باشد.
دریافت مایعات را به چندین لیوان آب در روز افزایش دهید.